W tym roku przypada 90 – ta rocznica Powstania Wielkopolskiego.
Chcąc uczcić zwycięski czyn Wielkopolan, nasza placówka przystąpiła do realizacji partnerskiego projektu edukacyjnego pt. „Śladami Powstania Wielkopolskiego”. Projekt ma na celu upowszechnienie tradycji niepodległościowych wśród dzieci i młodzieży – tradycji związanych z historią regionu. Realizując jego założenia, opracowaliśmy pakiet edukacyjny zawierający pomocne materiały dydaktyczne dla nauczycieli, m.in. scenariusze lekcji, materiały repertuarowe, bibliografię publikacji z naszych zbiorów, prezentację multimedialną.
Za udział w projekcie Biblioteka otrzymała Certyfikat Kreatywnej Szkoły, przyznany nam przez Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu.
Uczniowie Liceum i Gimnazjum Salezjańskiego
Spotkanie z historykiem p. Markiem Fijałkowskim
Powstanie Wielkopolskie 1918/1919 jest jednym z najważniejszych wydarzeń w dziejach naszego regionu. Do tej pory ukazało się ponad trzy tysiące publikacji, dotyczących powstania, z dominacją problematyki wojskowej. Na temat powstania, jego genezy i przebiegu powstało wiele legend. Powodem licznych mitów stało się zniszczenie bądź zaginięcie większości archiwaliów wytworzonych przez instytucje wojskowe i cywilne. Istotnym źródłem są zachowane wspomnienia – w wielu przypadkach zawodne i tendencyjne, pisane pod wpływem konkretnej sytuacji politycznej. Pierwsze publikacje autorstwa Karola Rzepeckiego, Stanisława Rybki czy Zygmunta Wieliczki zawierały elementy przyszłej legendy. W końcu lat dwudziestych ubiegłego stulecia sami powstańcy tworzyli epopeję. Na tej osnowie powstały wiersze, powieści, dzieła plastyczne i filmy.
Bibliografia zawiera publikacje książkowe i prasowe dostępne w zbiorach Biblioteki Pedagogicznej w Pile, zarówno opracowania naukowe, wspomnienia, biografie jak i literaturę piękną, poezję, materiały repertuarowe oraz zbiory audiowizualne. Znakomita część zawartej w tym miejscu literatury, poświęcona jest wydarzeniom powstańczym przebiegającym na terenach północnej Wielkopolski (tzw. front nadnotecki).
Bogaty zbiór publikacji, w wersji elektronicznej, posiada Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa. Zainteresowani znajdą tu numery „Kuriera Poznańskiego” i „Dziennika Poznańskiego” z okresu walk powstańczych, relacje uczestników powstania, materiały ikonograficzne, odezwy.
1. Generał Józef Dowbor – Muśnicki: 1867 – 1937 / Piotr Bauer. – Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1988
sygn. 67159 – 60
2. Generał Stanisław Taczak: 1874 – 1960 / Bogusław Polak.- Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1988
sygn. 65710
3. Ignacy Paderewski: zarys biografii politycznej / Marian M. Drozdowski.- Warszawa: „Interpress”, 1979
sygn. 31258 – 9, 44053
4. Miejsca pamięci Powstania Wielkopolskiego/ Paweł Anders. – Wyd.2 zm.. – Poznań : Wydaw. Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury, 2003
sygn. 93681P
5. Powstanie grudniowe w Wielkopolsce: 27. 12. 1918 / Karol Rzepecki. – Poznań: Wielkopolska Księgarnia Nakładowa, 1919
sygn. 26825P
6. Powstanie Wielkopolskie: miejsca pamięci narodowej / Paweł Anders. – Poznań: Centralny Ośrodek Informacji Turystycznej, 1988
sygn. 68 864 – 5, 68 863P
7. Powstanie Wielkopolskie 1918 – 1919 / Ludwik Gomolec. – Wyd. 2. – Poznań: Wydawnictwo „Sport i Turystyka”, 1957
sygn. 652, 363
8. Powstanie Wielkopolskie 1918 – 1919 / Marian Olszewski, Józef Barankiewicz. – Wyd. 3 zm. – Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1978
sygn. 25654
9. Powstanie Wielkopolskie 1918 – 1919 / Marian Olszewski .- [Wyd. 2].-Poznań: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1983
sygn. 48368-70, 48510-11
10. Powstanie Wielkopolskie 1918 – 1919 / Marian Olszewski. – Wyd. 3 rozsz. – Poznań: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1988
sygn. 67737 – 8P
11. Powstanie Wielkopolskie 1918 – 1919 / red. Kazimierz Piwarski. – Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1958
sygn. 791
12. Powstanie Wielkopolskie 1918 – 1919 / red. Zdzisław Grot. – Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1968
sygn. 4861
13. Powstanie Wielkopolskie 1918 – 1919: geneza, charakter, znaczenie / Antoni Czubiński. – Wyd. 2 popr. i uzup. – Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1988
sygn. 66963 – 4
14. Powstanie Wielkopolskie 1918 – 1919: wybór źródeł / oprac. Antoni Czubiński, Bogusław Polak. – Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1983
sygn. 50 866, 46 536 – 7
15. Powstanie Wielkopolskie 1918 – 1919: zarys dziejów / Antoni Czubiński, Zdzisław Grot, Benon Miśkiewicz. – Wyd. 2. – Warszawa; Poznań: PWN, 1983
sygn. 48443 – 5
16. Powstanie Wielkopolskie w powiecie czarnkowskim w latach 1918 – 1919 / Bronisława Podhajska.- Poznań: UAM, 1994 [praca dyplomowa]
sygn. Br 1016P
17. Powstańcze boje o Wysoką / Roman Chwaliszewski. – Piła: Wojewódzki Oddział PSZOZ w Pile; Zarząd Miasta i Gminy w Wysokiej, 1998
sygn. Br 1003P
18. Rola Wielkopolski w dziejach narodu polskiego / red. Stanisław Kubiak, Lech Trzeciakowski. – Poznań: UAM, 1979
sygn. 31825
19. Studia z historii Powstania Wielkopolskiego 1918 – 1919 / red. Zdzisław Kaczmarczyk. – Poznań: Instytut Zachodni, 1962
sygn. 2594
20. Szkoła i nauczyciel w Powstaniu Wielkopolskim 1918/1919 roku / Władysław Rogala. – Warszawa: Wydawnictwo Związkowe, 1960
sygn. 30 590
21. Wągrowiec w dobie Powstania Wielkopolskiego 1918 – 1919 / Władysław Purczyński. – Wągrowiec: „Głos Wągrowiecki”, 1998
sygn. 83 797P
22. Wielkopolanie XX wieku / Andrzej Gulczyński. – Poznań: Wydawnictwo WBP, 2001
sygn. 93682P
23. Wielkopolska w świetle źródeł historycznych: wybór tekstów źródłowych .- Poznań: PWN, 1958
sygn. 5173, 752
24. Wielkopolska w walce o niepodległość 1918 – 1919: wojskowe i polityczne aspekty Powstania Wielkopolskiego / Leszek Grot, Ignacy Pawłowski, Michał Pirko. – Warszawa: Wydawnictwo MON, 1968
sygn. 40 568
25.Wojskowe aspekty Powstania Wielkopolskiego 1918 – 1919: wybór materiałów źródłowych. – Poznań: UAM, 1985
sygn. 55 206
26.Wspomnienia Powstańców Wielkopolskich // aut. wyboru Wiesław Tokarski, Jerzy Ziołek. – Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1970
sygn. 50 883, 6050, 26 034
27. Wspomnienia z Powstania Wielkopolskiego // wybór i oprac. Janusz Karwat. – Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2007
sygn. 97 411 – 12
Literatura piękna, materiały repertuarowe i audiowizualne:
1. „Dziękuję Ci, Dziadku”. Program artystyczny z okazji Dnia Patrona // Wielkopolski Powstaniec. – 1997, s. 40 – 44
sygn. Br 1013P
2. Chwała zwycięzcom: Powstanie Wielkopolskie. – Warszawa: Telewizja Polska S.A., 2003. – 1 kas. wiz.
sygn. F. 664-5
3. „…I Tobie Polsko ta kropla krwi wrzącej…”: aud. o Powstaniu Wielkopolskim / Eugeniusz Paukszta; śpiewa zespół wokalny. – Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1978. – 1 kas. dźw. +zestaw slajdów. – 36 szt.
sygn. T.032
4. Krople wrzącej krwi. Powstanie Wielkopolskie w poezji i pieśni: antologia / Józef Ratajczak . – Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1978
sygn. 25778
5. Literackie wizje Powstania Wielkopolskiego 1918 – 1919 / Bogusław Polak // Nurt. – 1984, nr 12, s. 1, 8 – 9
6. Pisarze o Powstaniu Wielkopolskim / Aldona Narkiewicz // Ziemia Nadnotecka. – 1976, nr 12, s. 4
7. Pogranicze / Eugeniusz Paukszta . – Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1972
sygn. 7021
8. Poszli ci, którzy powinni. Utwór sceniczny w 3 aktach / Gerard Górnicki. – Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1978
sygn. 32203
9. Powstanie Wielkopolskie – scenariusz widowiska / Klemens Stróżyński // Wychowanie w Szkole [on-line]. – 2006, nr 11 [Dostępny w http://www.scholaris.pl/ ]
10. Powstanie Wielkopolskie 1918 – 1919 – propozycja apelu / Agnieszka Kaczmarek // Wszystko dla Szkoły. – 2002, nr 10, s. 24 – 25
11. Scenariusz montażu słowno-muzycznego tematycznie związanego z Powstaniem Wielkopolskim 1918 – 1919 // Wielkopolski Powstaniec .- 1997, s. 45 – 50
sygn. Br 1013P
12. Sławni Poznaniacy: portrety: Paderewski Ignacy Jan .- Kserokopie, 2001
sygn. GF.157
13. Świt nad Wartą. Opowieść z czasów Powstania Wielkopolskiego / Tadeusz Becela. – Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1975
sygn. 10437
14. Temat Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 roku w artystycznych i literackich formach twórczości / Marian Olszewski // Kronika Wielkopolski. – 1978, nr 4, s. 127 – 150
Artykuły
1. 80 lat po powstaniu // Tygodnik Nowy. – 1999, nr 1, s. 23
2. Bilans zmagań / Piotr Balcerowicz // Tygodnik Pilski. – 1984, nr 1, s. 5 [front nadnotecki Powstania Wielkopolskiego]
3. Dla Polski zrobili dość // Tygodnik Nowy. – 2002, nr 3, s. 10
4. Lekcja o powstaniu // Gazeta Poznańska. – 2004, nr 296, s. 8
5. Na powstańczych posterunkach nad Notecią / Stanisław Karzycki // Kronika Wielkopolski. – 1978, nr 4, s. 157 – 174
6. O czynie powstańczym lat 1918/1919 (uwagi-refleksje) / Benon Miśkiewicz //Kronika Wielkopolski. – 1978, nr 4, s. 24 – 44
7. Pancernik pod Budzyniem / Krzysztof Krowicki // Tygodnik Pilski. – 1990, nr 8, s. 6
8. Pejzaż historyczny z Notecią w tle / Marcin Hlebionek // Wiadomości Historyczne. – 2007, nr 2, s. 52 – 63
9. Piła podczas Powstania Wielkopolskiego 1918 – 1919 / Roman Chwaliszewski // Głos św. Antoniego. – 2008, nr 1, s. 21
10.Piła w okresie Powstania Wielkopolskiego 1918 – 1919 // MarekFijałkowski / Tygodnik Nowy. – 2000, nr 52, s. 4
11.Porucznik Rzepa / Mariusz Szalbierz // Tygodnik Nowy. – 2005, nr 1, s. 1C
12.Powstanie Wielkopolskie a plany wyzwolenia reszty ziem zachodnich Polski / Tadeusz Grygier // Przegląd Zachodni .- 1948, nr 12, s. 655 – 670
13.Powstanie Wielkopolskie 1918/1919 w świetle wspomnień / Ludwik Gomolec // Kronika Wielkopolski. – 1978, nr 4, s. 90 – 97
14.Powstali, by zwyciężyć, a nie zginąć / Jerzy Utkin // Tygodnik Nowy. – 2008, nr 2, s. A8
15.Powstańcy, którzy umieli rachować / Janusz Pajewski // Gazeta Wyborcza. – 1999, nr 48, s. [40 - 44] dodatek
16.Powstańcy z Dziembowa // Ziemia Nadnotecka. – 1977, nr 12, s. 4
17.Powstańcza łączniczka / Marek Fijałkowski // Tygodnik Pilski. – 1991, nr 1, s. 9
18.Problematyka Powstania Wielkopolskiego w wychowaniu regionalnym młodzieży / Zdzisław Kościański / W: Z doświadczeń nauczycieli poznańskich T. 12 / pod red. Aurelii Warsickiej. – Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1989. – S. 113 - 121
sygn. 71 983 – 4
19.Przedświt i świt wolności w Poznańskiem / Zdzisław Grot // Kronika Wielkopolski. – 1978, nr 4, s. 5 – 23
20.Pułkownik Zdzisław Orłowski – bohater Powstania Wielkopolskiego / Marek Fijałkowski // Rocznik Nadnotecki. – 1996, s. 33 – 38
21.Wielkopolski Powstaniec. – Poznań, 1997
sygn. Br 1013 P
[ Sylwetki bohaterek Powstania Wielkopolskiego : Izabeli Drwęskiej, Wandy Niegolewskiej, Marii Kurnatowskiej, Ireny Buszkiewicz, Marii Kulińskiej. Regulamin nagrody honorowej ?Dobosz Powstania Wielkopolskiego”].
22.Wiktoria poznańska: czy powstańcy wielkopolscy mogli pójść dalej na zachód? / Lech Trzeciakowski // Wprost. – 2004, nr 2, s. 66 – 68
Opracowanie:
Magdalena Gutowska
